Groen balkon voor De Rijswijk
Een groen balkon voor de 24 uursopvang: ‘Dat kan van grote betekenis zijn’
Door Bien Borren (beeld Eva Plevier) 30 januari 2021, 18:00.
In de rubriek Amsterdammer helpt Amsterdammer krijgen Amsterdammers de kans een wens te vervullen van een stadsgenoot met een minimuminkomen. Dit keer: een beetje groen op het balkon van de 24 uursopvang.
In 24 uursopvang De Rijswijk van HVO-Querido kunnen getroubleerde Amsterdammers terecht. Een beetje natuurlijk groen op het troosteloze balkon zou hen goed doen. Kosten: 550 euro.
In de lift naar de vergaderruimte op de twaalfde verdieping van De Rijswijk aan de rand van Amsterdam-West vertelt hulpverlener Jisvi Engels (44) over de groep mannen en vrouwen met wie hij werkt. “Een pittige doelgroep. De maatschappij heeft deze mensen allang de rug toegekeerd.” Engels begrijpt die reactie, al is hijzelf de belichaming van hoe het ook kan. Hij doet dit werk al 20 jaar, is geestelijk vader van het daklozenvoetbalteam en het antwoord op de vraag hoe hij het volhoudt, is kort: “Pas als de buitenwereld meekijkt, krijgt mijn dagelijks werk het etiket van een zware baan.”
De Rijswijk, niet te verwarren met de Rijswijkflat aan het Delflandplein, is een HVO-Queridovestiging voor opvang en begeleiding van mensen die kampen met psychiatrische en verslavingsproblemen. “Zo’n 80 procent is verslaafd en schizofreen. Soms is er zelfs een driedubbele diagnose, sommige bewoners zijn ook verstandelijk beperkt. De Rijswijk is de laatste plek waar deze mensen nog terechtkunnen.”
Engels en zijn collega’s mikken in de eerste plaats op stabiliteit. Ze letten erop dat de bewoners voldoende eten, hun hygiëne enigszins op peil houden en hun medicatie nemen. “We bieden structuur en rust. Drugsgebruik wordt gedoogd omdat deze mensen niet zonder kunnen. Een veilige en schone plek om te gebruiken is nog altijd beter dan op straat.”
Aan tafel heeft ook geestelijk verzorger Zwanine Siedenburg (56) plaatsgenomen. Als afgezant van Het Drugspastoraat (zie kader) bezoekt zij de torenhoge flat wekelijks. “De mensen hier zijn ongelooflijk bijzonder. Door hun bewogen levens bezitten zij inzichten die ik bij lang niet iedereen tref.” Siedenburg is geen evangelist: “Ik ben zelf een enorme twijfelaar, dus wie ben ik om anderen daarover de les te lezen. “Levensvragen zijn mij niet vreemd, ik vind het leuk daarover met mensen in gesprek te gaan. Hier gaat dat goed, want deze mensen staan voor zulke bevragingen open. Wat ik hen bied? In de eerste plaats troost en medemenselijkheid. Gezelschap is voor hen een hoog goed. Jisvi en zijn collega’s dragen tijdens een shift met z’n drieën de verantwoordelijkheid over zes verdiepingen. Door de waan van de dag blijft er weinig tijd over voor een fijn gesprek.” Engels vult haar aan: “Het is hard werken, en daarom baal ik ook zo wanneer ik zie dat een van de bewoners behoefte heeft aan wat gezelschap. Dat Zwanine aan dat gemis tegemoetkomt, is geweldig.”
Weids uitzicht
Siedenburg heeft zich anderhalf jaar met grote vastberadenheid ingezet voor De Rijswijk. Ze wil het vertrouwen dat ze inmiddels geniet niet te grabbel gooien en iets van blijvende betekenis teweegbrengen. “Ik wil voorkomen dat de mens ondergeschikt raakt aan zijn of haar verslaving. Sport en natuur helpen daarbij. Er is een ruimte met trainingstoestellen, maar van groen is niet echt sprake. Daar wil ik graag verandering in brengen.”
De geestelijk verzorger heeft haar oog laten vallen op het ruime balkon van de vergaderruimte. Het biedt een weids uitzicht over de A10-West, het Olympisch Stadion en de verlichte torens van de Zuidas. Momenteel staan er een stevige picknicktafel, een stel onbeduidende objecten en twee winkelwagentjes. “Zie je de potentie? Wat planten, een bescheiden vijvertje, zitplekken. Een groene oase om even bij elkaar te komen onder het genot van een sjekkie.”
Toen Siedenburg haar plannen aan een aantal bewoners voorlegde, reageerden die enthousiast. “Een van de bewoners kwam een dag later met een A4’tje aanzetten. Had ie een volledig plan uitgewerkt en ook nagedacht over de gezamenlijke zorg voor de planten.”
Hun persoonlijk verhaal in Het Parool vertellen vinden de bewoners van De Rijswijk lastig. Zo’n publicatie botst met hun beschadigde, teruggetrokken bestaan. Ook na meerdere verzoeken van Engels en Siedenburg wil geen enkele bewoner meepraten. “Vergeet niet dat deze mensen met een hoop ellende worstelen,” zegt Siedenburg. “We willen hen méér bieden dan de basis, en hoe simpel het ook klinkt: ik denk dat zo’n groen balkon van grote betekenis kan zijn.”